Oktober Oogst

Nu het weer niet meer zo lekker warm is, doe ik niet meer elke dag een rondje door de tuin. Het is dan nu echt eind oktober en het meeste is toch wel aan zijn eind. Toch kan ik nog wekelijks oogsten uit mijn tuin! Het verbaasd mij toch elke keer weer, hoeveel je er nog uit kunt halen. En zolang er geen nachtvorst is, blijven een aantal planten nog gewoon doorgaan, zelfs de warmte minnende planten zoals courgette, tomaat en peper. Alle pepers die in potten staan, staan inmiddels binnen. Er staat nog 1 peper in de volle grond en dat is een peper uit Guatemala, de chile Guaque criolla. Er zitten nog twee pepers aan. Door de kou zijn ze wat zwart, maar als ze straks rijpen kleurt dat wel bij. 

Bladgroente
Bladgroente staat er nog volop in mijn tuintje: snijbiet in alle mooie kleuren, heerlijk om toe te voegen aan een soep of omelet. De rucola is ook weer mooi aan het groeien. Vorig jaar heb ik hier heel veel pesto mee gemaakt. Dit jaar niet zoveel, maar de Oostindische kers die nu ook heel mooi is, kun je hiervoor ook voor gebruiken. De pesto van oostindische kers heb ik vorig jaar ook gemaakt.  
De amaranth is inmiddels uitgebloeid en ik vang hiervan de zaden op. Deze zaden kun je net als chia zaden gebruiken. Het is nogal een werkje, maar zeker de moeite waard. Ook kun je de bladeren gebruiken voor in soep. Net als snijbiet zitten ze vol met vitaminen en mineralen. De soep hiervan noemen ze in Guatemala Sopa de Bledo. Deze wordt ook vaak geserveerd aan kinderen met ondervoeding.  De NASA heeft amaranth uitgeroepen tot beste plantaardige voedsel voor mensen. 

Vruchten
Ik kan niet meer elke, maar zeker om de 2 dagen een bakje frambozen oogsten. De smaak is niet meer heel zoet, maar zeker nog lekker. Zolang hij vruchten geeft ga ik de frambozen plant ook nog niet verplaatsen. Hij krijgt namelijk volgend jaar een nieuw plaatsje. De hortensia is inmiddels weg, dus wachten tot alle frambozen rijp zijn.
De tomatillo of miltomate is ook volop aan het produceren. Nog steeds komen er nieuwe bloemetjes aan en en groeien de tomaatjes in de zakjes. Zo nu en dan is er ook nog een braam en een aardbei. Ook deze zijn niet meer zo heel zoet, door het ontbreken van de zon, maar zeker nog wel lekker. 
De appels heb ik inmiddels geoogst en dit keer een heerlijk appelrecept om te bewaren of voor als je snel een taart of iets anders lekkers wilt maken: geweckte appeltaartvulling. Voor dit recept heb je vier grote potten nodig van ongeveer een halve liter. Dit kunnen weckpotten zijn of andere potten met een metalen deksel. Ik zelf verzamel allerlei potten om vanalles te bewaren. Hier de grote potten van Hak.

Recept

• 2 kg appels
• 2 el citroensap
• 250 gram (basterd)suiker
• 1 el gemalen kaneel
• 1/2 tl gemalen kardemom
• 1/2 tl gemberpoeder
• 50 gram maizena.
• snufje zout
• 75 gram rozijnen 
• 500 ml water

Neem een grote pan en doe daarin 2 el citroensap. Schil steeds enkele appels per keer en snijd in blokjes. zorg dat alle stukjes met de citroensap in aanraking komen.Voeg de suiker, kaneel, kardemom, gember, rozijnen, maizena en het zout toe en schep goed om. Voeg het water toe en breng de pan op een zacht vuur aan de kook. Laat dan zachtjes pruttelen totdat je een dikke bubbelige siroop ziet en de stukjes appel een beetje zacht geworden zijn. Verdeel de vulling over de vier potten en sluit af. Neem een grote schone pan, zet er de potten in en vul met water tot de potten in het water staan. Breng aan de kook en laat 20 minuten koken. Zet daarna de potten op de kop en laat ze afkoelen. Heerlijk te gebruiken voor appeltaart, appelflappen of Apfelstrudel

Eet smakelijk! 
 

Herfst?

We zitten nu dan echt midden in de herfst. De kleuren van heel veel planten beginnen te veranderen. Je kunt goed zien dat ze aan het eind van de cyclus zitten. Toch zijn er nog heel veel planten die volop oogst geven, ondanks dat het echte zomer planten zijn. Ik ben verbaasd wat ik nu nog uit de tuin kan halen half oktober. De eerste paddenstoelen verschijnen, maar daarnaast bloeit de Oostindische Kers nog volop. Er zijn dit jaar minder paddenstoelen omdat het nog steeds erg droog is. Ik moet nog steeds de aardbeien die in balkonbakken aan de schutting, water geven. Sommige bladeren zijn al herfstrood, maar toch komen er nog nieuwe bloemen aan. Als het niet gaat vriezen zullen ze ook nog aardbeien geven. 

Tomaten 
Ik heb van doorzichtig plastic golfplaten een kastje gemaakt. De gehele zomer lagen de zijkanten boven op het dak, maar nu met de wat koudere temperaturen hangen ze naar beneden. Zo zijn de tomaten beschermd tegen de kou. Het is ongelofelijk, maar deze tomaten zijn totaal niet aangetast door de schimmelziekte. Een aantal planten hangt nog vol met tomaten. Hopelijk rijpen ze nog aan de plant. Mocht er nu dan toch nachtvorst komen, dan haal ik de groene tomaten van de plant af en krijgen ze een plekje in de vensterband. Van de groene tomaten kun je ook heerlijke tomatenchutney maken zoals ik vorig jaar deed.

Geduld
Soms moet je geduld hebben, maar ik denk dat het nu toch wel te laat is. Mijn aubergine heb ik tegelijk met mijn tomaten gepland en nu pas begint de plant wat groter te worden en bloemen te vormen. Helaas met dit weer zullen het wel geen aubergine meer worden....
Ik heb nu zo'n twee jaar een Gojibes in de voortuin staan en nog nooit bloei in gezien en deze week bij toeval omdat ik foto's aan het maken was zag ik dat hij bloeide! Er zaten ook al veel uitgebloeide bloemen in dus ik hoop dat er toch nog een paar bessen aan komen. Ik heb even opgezocht, maar normaal gesproken bloeien ze veel eerder...en duurt het inderdaad ongeveer 3 jaar voordat ze gaan bloeien.

Nog meer geduld...
Ook mijn mais is nog steeds niet aan het bloeien en heeft ook nog geen maiskolven. Bij mijn ouders zit er inmiddels wel bloei in, dus er is nog hoop. De planten hebben daar ook een hoogte van 5,5 meter bereikt!  De bonen die bij het mais opgroeien hebben ook nog geen bloei. Vorig jaar was dat pas in november en toen de vorst kwam, gingen ze dood, dus ik denk dat het dit jaar ook niet veel wordt. Een aantal andere bonen zijn inmiddels naar de schutting gegroeid. Dit ziet er erg mooi uit en onderaan zie je hele dikke stammen gedraaid om de stokken die er voor de steun stonden. Het mais en de bonen hebben in ieder geval wel voor een jungle look in mijn tuin gezorgd!

 

Pepers bewaren

Tja dan heb je nu een heleboel verschillende pepers en wat doe je daar dan mee? Ik heb er zoveel dat ik ze gewoon vers niet allemaal op kan eten. Bij iedere maaltijd hebben wij altijd wel een soort pepers in verschillende soorten bereidingen. Een van de mooie dingen aan pepers is dat je ze op verschillende manieren kunt bewaren. Een verse peper is een vrucht en zodra hij helemaal droog is wordt hij als specerij beschouwd. Een specerij is een onderdeel van een plant zoals als bloem, knop, wortel of vrucht in gedroogde vorm. Deze blog dus over de verschillende manieren om pepers te bewaren en te consumeren.







Drogen
Drogen is een van de gemakkelijkste manieren, want daar is meestal niet veel voor nodig. Toch zijn ook weer verschillende manieren van drogen. Het aller gemakkelijkst is de pepers op een droge plaats leggen. Bij mij drogen een aantal pepers gewoon in. De pepers moeten dan niet zo'n dikke wand hebben. Een andere manier is het maken van een rista. Dan rijg de pepers aan elkaar met een draad. Dit zie je in heel veel landen. Mijn Nepali Orange pepers bewaar ik zo. Je kunt pepers ook drogen in een voedseldroger of in de oven. Snijd ze dan door midden en laat ze een paar uur op een lage temperatuur drogen. Als ze eenmaal droog zijn kun je ze gewoon in potje bewaren of helemaal fijn malen in een blender of koffiemolen tot chili flakes of chilipoeder.Gedroogd gebruik ik ze voor allerlei gerechten uit Guatemala. Je kunt ook Chipotle pepers kopen. Dit zijn Jalapeñopepers die door rook zijn gedroogd, erg lekker.

Hete Saus
De verse maar ook gedroogde pepers kun je prima verwerken chilisaus. Er zijn heel veel verschillende recepten te vinden om hete saus, sweetchili of sambal te maken. Mijn favoriete sauzen zijn die met tropisch fruit zoals ananas of mango. Deze smaken passen heel goed bij de zoete fruitige smaak van de habanero's. Je kunt ook pepers roken samen met tomaat ui en knoflook. Dit pureren tot een saus. Dit heb ik gedaan met mijn Bhut Jolokia Chocolate en Scotch Bonnet Amarillo. Op internet zijn er heel veel recepten van hete sauzen te vinden. In mijn vorige blog kon je mijn sambal recept vinden en al eerder die van gefermenteerde pepersaus (tabasco)

Invriezen
Je kunt pepers ook gemakkelijk invriezen. In zijn geheel of al in kleine stukjes. De pepers verliezen niet de smaak en hitte, maar door het vriezen verliezen ze wel de knapperige structuur. Je kunt ze dan nog prima gebruiken voor soepen, sauzen of gewoon door het eten. 

Inmaken
Pepers zijn ook erg geschikt om in te maken met azijn en allerlei kruiden. Je kunt in de toko's ingemaakte pepers kopen zoals "chiles en escabeche ". Deze zijn ingemaakt in azijn. Zelf heb ik al meerdere keren pepers ingemaakt en vind jalapenos daar erg geschikt voor. Ik heb ze samen met ui en wortel ingemaakt. Een andere soort die ook erg lekker is in azijn is de Alma peper uit Hongarije. Hongarije staat ook erg bekend om zijn ingemaakte groente. Het inmaken is heel simpel.




Recept

• jalapeño pepers of andere pepers
• eventueel andere groente zoals wortel en ui
• inmaak specerijen ( mosterdzaad, korianderzaad, peperkorrels, laurierblad)
• zout
• (inmaak)azijn
• suiker   
• schone potten. 

Snijd de pepers in stukjes en zet een pan op het vuur. Afhankelijk van hoeveel pepers/potjes je hebt zet je een pan op het vuur met half water half azijn. Voeg per halve liter een eetlepel zout en eetlepel suiker toe. Voeg nu ook de specerijen toe en laat dit koken. Stop de pepers in de potjes en overgiet ze met het azijn mengsel. Probeer de potten tot aan de rand te vullen met de vloeistof. Sluit de potten nu met het deksel en zet ze op de kop en laat ze afkoelen. Afgekoeld kun je ze controleren of het deksel vacuum is getrokken. De pepers zijn een paar maanden houdbaar. Zo kun je nog maanden van de pepers genieten!

(H)eet smakelijk!  

Overwinteren

Het begint dan nu toch echt herfst te worden. De dagen worden korter en de temperatuur daalt beetje bij beetje. Ook de kans op nachtvorst wordt steeds groter. Een aantal planten kunnen hier slecht of helemaal niet tegen. Vooral de planten die je pas na half mei naar buiten hebt gedaan verdragen dit niet. Deze soorten komen dan ook vaak uit gebieden waar er geen nachtvorst is. De hele zomer hebben mijn peperplanten buiten mogen staan. Het voordeel was dat ze veel minder last hadden van de luizenplaag.  Maar helaas met de kans op nachtvorst moeten ze dan toch weer naar binnen. Ik heb al van meerdere mensen gehoord van goh, kun je pepers overwinteren? Ja dat kan hoewel ze wel wat verzorging nodig hebben. De meeste van mijn pepers zijn ander half jaar oud en hebben dus vorige winter ook overleefd. Deze keer in mijn blog tips om je ( peper) planten te laten overleven.

Nachtvorst
Als je het eens wilt proberen: Haal de laatste pepers eraf en behandel ze voordat je ze naar binnen haalt met een middel tegen plagen. Zo haal de plaat namelijk niet naar binnen. Want binnen kan een luizenplaat heel gemakkelijk overleven. Hier heb ik helaas ervaring mee....
Haal de peperplanten ruim voor de eerste vorst naar binnen en zet ze op een lichte plaats, het liefst bij temperaturen rond de 10 graden. Bij mij hebben ze afgelopen jaar op een rek in een kleine kamer voor het raam gestaan. Dit jaar gaan ze naar zolder in de nieuwe dakkapel aangezien we daar nog niets hebben. 

Ruststand
Geef geen voeding en slechts matig water iedere 2 weken ongeveer, zorg in ieder geval voor dat de aarde niet te nat is. Je zult zien dat de bladeren afvallen en raak nu niet in paniek, dit is normaal de plant gaat in de ruststand. Nu is het tijd om de plant te snoeien. Dit doe ik overigens ook wel als ze naar binnen gaan. Ik ga dit jaar eens zien wat het verschil is.
Zorg er voor dat de Y vorm van de stam blijft bestaan. In het voorjaar zul je zien dat de plant weer begint uit te lopen. Ongeveer een maand voordat ze naar buiten kunnen, ze rond half april, plaats je de planten op een warmer plaats en geef je ze weer wat meer water. 
Als je deze stappen allemaal hebt gedaan, zou de plant moeten overleven, maar het is geen verzekering tot succes. De plant zou volgens jaar nog meer pepers moeten geven dan dit jaar. 

Recept
Dit keer dan ook een heerlijke gebakken sambal recept. Gebakken sambal wordt ook wel Sambal Badjak genoemd, maar dit is een eigen recept. Ik heb dan ook niet precies de hoeveelheden en kijk hoeveel pepers ik heb en pas daar het aantal tomaten op aan. 

• kopje vol hete pepers (vers of gedroogd)
• 3 teentjes knoflook
• 1 grote ui
• 1 blikje tomatenpuree
• koriander
• olie
• zout

Snijdt de pepers fijn of maal ze fijn in een keukenmachine samen met de knoflook en ui.
Verwarm de olie in een pan en laat de pepers  met de knoflook en ui zachtjes bakken. Voeg de tomatenpuree toe en breng op smaak met zout. Als laatste voeg je nog de koriander toe. Stop alles in een potje en zorg dat alles onder de olie blijft staan, zo houd je de sambal goed. 

(H)eet smakelijk