2017 ook het jaar dat niet alles lukte

Het jaar is ten einde en voor mij ook het moestuinjaar. De winter is nu ook echt begonnen. 2 Weken geleden was het nog mooi zonnig en besloot ik het laatste in mijn tuin op te ruimen. Er staan nog maar een paar groenten in mijn moestuinbakken zoals palmkool, bietjes en snijbiet. De selderij is nu echt aan zijn eind en ik ben benieuwd of de veldsla nog verder groeit. Zo niet, dan straks aan het begin van het nieuwe seizoen de eerste sla. De knoflook voor het nieuwe seizoen is al weer opgekomen. Ik zag bij de groothandel gerookte knoflook en dat zal dit jaar dan ook de bestemming zijn. Het is mooi om te zien dat de nieuwe cyclus al weer begint. Dit ondanks dat de winter is begonnen. De eerste bollen komen namelijk al weer boven! Een mooi moment om dit jaar af te sluiten. De vorige blog over de toppers in mijn moestuin. Er gaat bij mij ook van alles mis en daar gaat de blog deze keer over. 

Dagboek
Ik ben dit jaar begonnen met het bijhouden wat wanneer ik heb gezaaid, uitgeplant, naar buiten heb geplaatst of heb geoogst. En dat zeg ik goed; begonnen....Ik heb hem erbij gepakt en half juni ben ik er mee gestopt. Waarschijnlijk werd het toen te druk in de tuin en was er van alles te doen. Mijn idee was om overzicht te krijgen hoe alles gaat, hoeveel ik moet zaaien en wat totaal niet wil. Omdat het tot half juni was, geeft het me toch een redelijk overzicht.

Pepers
De pepers stonden ook in mijn Toppers van 2017, maar er zijn ook een aantal die niet zo goed gingen. Ik heb eind januari 38 soorten gezaaid en had erg last van luis en een aantal kwamen niet op. Een maand later heb ik er weer een aantal gezaaid. Ik moet zeggen in het begin is het leuk al die kleine plantjes in huis, maar kleine plantjes worden groot... en later heb ik helaas ze verwaarloosd en dus hebben een aantal het niet overleefd. Gedurende de maand maart zijn de meesten verpot en uiteindelijk half mei begin juni zijn ze naar buiten gegaan. De pepers die in de verticale potten zaten, hadden al een achterstand en die hebben ook erg weinig pepers opgeleverd. Ik moet dus toch meer aandacht aan de pepers besteden als ze wat kleiner zijn zodat ik een betere oogst heb.

Peulvruchten
Ik heb dit jaar verschillende peulvruchten gezaaid zoals peultjes, erwten en bonen. De peultjes gaan ieder jaar gewoon goed. Maar de erwten vielen toch wat tegen. Ik heb ook een kruiperwt gekregen van Taco van Taco's tuinen, maar die is helemaal opgegeten door de slakken. Ik heb maar een paar peulen overgehouden. Ook de lage erwt gaf niet zoveel erwten als ik wilde. Dit jaar heb ik de Piloyeboon uit Guatemala  weer een kans gegeven, maar dat was ook de laatste. Nu ook pas in oktober/november bloemen en dus geen bonen. Volgend jaar maar weer gewoon de mooie Borlottibonen of andere lage bonen en natuurlijk de peultjes

Superfood
Een van mijn superfoods die ik dit jaar heb gezaaid was Amaranth. Ik had 3 soorten alleen net zoals mijn pepers in het voorjaar, hebben de plantjes niet zoveel aandacht van mij gehad. De tere kiemplantjes zijn verdroogd. Uiteindelijk heb ik nog 2 soorten uitgeplant, maar de slakken vonden dit ook erg lekker. Er zijn maar 2 planten echt groot geworden. Hier heb ik het zaad van kunnen oogsten en gebruikt om Amaranth popcorn van te maken. In Guatemala dit jaar heb ik verschillende zaden verzameld, dus dit jaar wat meer aandacht en hopelijk meer opbrengst. 

Beestjes
2017 was ook echt het jaar van de beestjes. Er was een enorme luizenplaag. Het begon al bij de zaailingen die helemaal vol zaten. Ik heb echt van alles geprobeerd. De meeste pepers hadden 2 soorten luizen; een groene en een wat harde roodbruine. Deze zat vaak op de stengels. Ook nu nog heb ik luizen op mijn pepers die in de woonkamer staan....
Slakken waren er dit jaar ook weer, wel een stuk minder dan vorig jaar, maar nog genoeg om destructief te zijn. En dan daarnaast nog de rupsen op de verschillende koolplanten zoals Broccoli en Cavalo Nero. Deze laatste heeft het nog maar net gered. Het gevolg nog steeds een erg kleine plant met maar een paar blaadjes die we nu kunnen oogsten. 

Als ik dit alles zo lees en het moestuindagboekje er zo weer bij pak, dan gaat er best wel veel goed en soms wat minder. Dit maakt ook dat ik ruimte heb voor andere planten. Want als alles zou lukken, dan heb ik geen plaats voor alle planten. Ik moet in ieder geval een aantal plantjes in de vroege stadia wat meer aandacht geven, als ik wil dat ze lukken zoals de amarant en de pepers. En ja... ik ga ook weer wat aandacht geven aan mijn moestuindagboek en proberen dit een heel jaar vol te houden.
Ik wens iedereen alvast een heel goed, gezond en gelukkig (moestuin) jaar! En tot volgend jaar weer bij mijn blog.
 

Moestuin toppers 2017

Het begint nu dan toch echt winter te worden. Koud weer, 's nachts rond het vriespunt en daar onder. Ook hebben we de eerste sneeuwvlokken van het jaar. Ik vind dat dit toch ook bij het einde van het jaar hoort. Helemaal om het kerstgevoel compleet te maken. Ik houd erg van het voorjaar en zomer juist omdat je dan veel in de tuin kunt doen en vooral ook oogsten. Maar het is ook wel fijn om even een stop te hebben en tijd om de bewaaroogst op te eten. En dat is heerlijk bij mooi winterweer. Ik heb bij het opruimen nog een zoete aardappel gevonden. Stralende zon met strak blauwe lucht. Wat mij betreft mag het dan best koud zijn en ook wel sneeuwen en vriezen. Het jaar 2017 loopt ten einde en dan is het weer tijd voor de lijstjes. Dus deze keer mijn toppers in de stadsmoestuin van dit jaar.

Pepers
Pepers mogen natuurlijk niet ontbreken in mijn lijstje. De een deed het wat beter dan de ander. Ik was dit jaar eerder begonnen en had een hele opstelling in de woonkamer staan. In het begin nog niet zo veel ruimte maar later steeds meer. Hier stonden ook een paar nieuwe soorten en die horen dan ook bij mijn toppers. Een mooie plant was mijn Peperoncini, gekregen van in gedroogde vorm van een Italiaanse. Ook mijn Chile Guaque uit Guatemala was dit jaar top. Maar de echte toppers waren mijn 5 overwinteraars. Ondanks de luizenplaag hebben de Naga Jolokia, de Scotch Bonnet en een kruising van de Devils Kiss heel veel pepers gegeven. De Chiltepe was bracht het meest op meer dan 300 pepertjes. En.... voor het eerst dit jaar ook mij Chile Loco, een pubenscens. Deze laatste 2 ook uit Guatemala. 

Tomaten
Ik had dit jaar ook weer veel soorten en ook een aantal nieuwe. Toen de eerste oogst zich aandiende was ik helaas nog op vakantie in Guatemala. Maar ook toen we terug waren hebben we zelfs tot begin november tomaten uit de tuin gehad en dat niet eens met een kas, maar met een simpel afdakje. Mijn toppers waren  een aantal nieuwe soorten zoals de Green Doktors Frosted, Purple Cherry en en een gewone cherry tomaat. Heerlijk zoet en lekker veel opbrengst. De soort die echt het meeste hebben opgebracht waren de Yellow pear shaped. Hier zat geen einde aan. Meer weten of mijn tomaten lees dan een vorige blog hierover.

Mais
Dit jaar had ik gekozen voor een normale suikermais. Ik heb eerder veel soorten uit Guatemala meegenomen, maar helaas waren die hier geen succes. Dit jaar met een stuk of 5/6 planten meerdere keren kunnen oogsten. Iedere plant had minimaal 2 kolven. Ook heb ik de bladeren kunnen gebruiken om een tamalitos van te maken. De bladeren om de kolven waren niet zo groot dat ik ze heb bewaard en ik had ook nog wat uit Guatemala. De laatste kolven hebben ik laten drogen en dat is nu mooi voer voor de vogels. Ik  vind het altijd leuk om wat te laten staan voor de vogels in de winter. Dit doe ik ook met zonnebloemen. De vogels vinden dit heerlijk. Ze komen in grote getallen in zowel de voor- als achertuin.

Bladgroente
Ik ben nog steeds snijbiet aan het oogsten, dus dat mag ook wel een topper in 2017 zijn. Ik vind het een fantastische groente om meerdere reden. Je kunt het gemakkelijke kweken en continue oogsten. Daarnaast ik het heerlijk en erg voedzaam. Ik gebruik het in soepen, in de wok of door een omelet. Helaas zie je het niet vaak in de winkels, dus nog een reden om het zelf te kweken.
Een andere topper dit jaar, daar waar het vorig jaar een flop was, is bleekselderij.  Het zijn misschien niet hele dikke planten om in een keer te oogsten, maar dat hoeft van mij ook niet. Ik snijd er elke keer een paar stengels af voor in de soep of sauzen. Je hebt speciale bladselderij, maar ik neem het blad van deze ook gewoon. Het is wat minder sterk van smaak.

Dit waren mijn toppers en in de volgende blog ook de floppers, want die zijn er ook altijd...Ik ben benieuwd wat jullie toppers zijn van het afgelopen moestuinjaar.        

De Wonderen van Eind November

Een week vol regen en kou en toch nog van alles in leven in mijn stadstuin. Ik ben verbaasd hoe een aantal soorten toch nog overleven. En dat zijn met name mijn variëteiten uit Guatemala die toch echt wel warmte gewend zijn. Na de nachtvorst van afgelopen week staan de planten er nog redelijk vier bij. Daar waar anderen al helemaal verdort zijn of geel en afgestorven, hebben een aantal pepers nog vruchten en zelfs nog knoppen. Ze zullen wel niet meer rijp worden aan de plant, maar ik laat ze nog zitten ondanks dat ze met deze temperaturen niet veel meer zullen groeien. Deze week een blog over hoe mijn stadstuintje er nog bij staat en waarover ik me heb verbaasd.

Bloemen
Er bloeien nog verschillende bloemen in mijn stadstuin. De Piloyeboon uit Guatemala is ook gaan bloeien. Vorig jaar was het ook pas in november en dit jaar ook weer. Helaas zullen er geen peulen meer aankomen, maar het is nog een mooie grote groene plant in de bak. Volgend jaar dus niet meer deze variëteit helaas. Het groot kaasjeskruid blijft ook maar doorgaan. Nog steeds zitten hier mooie paarse bloemen in. En nadat ik de fuchsia heb laten verdrogen staan er nu toch weer 2 van de 3 planten in bloei. Deze planten geven toch nog wat kleur in de tuin in deze donkere dagen.

Fruit
De framboos gaat ook weer zoals elk jaar door met het geven van vruchten. Ik heb deze plant afgelopen jaar verplaatst en op de nieuwe plaats komt hij nog niet helemaal tot zijn recht en zat dit jaar wat klem tussen wat rommel. Daarnaast heeft hij net als een paar jaar geleden een rupsenplaag gehad. De vruchten zijn niet meer lekker, dus ik laat ze lekker zitten voor de vogels.
Helaas was ik op vakantie toen de vijgen rijp waren. Nu is de boom inmiddels kaal zo zonder blad. Toch hangen er nog vijgen aan. Het schijnt dat er wel verschillende recepten zijn om deze vijgen te gebruiken. Ik denk dat ik dat maar eens ga proberen, want anders zijn ze toch verloren.
En waar ik nog het meeste verbaasd over ben zijn mijn aardbeien. Een aantal hebben een bloem en er begint zich een vrucht te vormen!

Groen
Ik ben verbaasd hoeveel groen er nog in mijn tuin is. Bleekselderij schijnt vrij moeilijk zijn om te kweken, maar dit jaar heb ik fantastische planten, die er nog steeds staan. Het zijn geen dikke stengels, maar ik gebruik ze voor de soep met blad en al. De veldsla groeit ook langzaam. Hierbij vooral geduld en hopelijk heb ik over een tijdje toch verse sla van de tuin. 
Eind oktober heb ik knoflook gepoot en deze begint al boven te komen. Ze zijn allemaal ontkiemd, dus hopen op een goede knoflookoogst ergens in juni.

Hebben jullie ook nog planten die ondanks de kou nog overleven?
 
 
 

De winter door

November, ik geloof dat ik dat de minst fijne maand van het jaar vind. Het moestuinseizoen is nu toch echt over. De dagen worden steeeds korter. Op regenachtige grijze dagen moet je soms om 4 uur al de lampen aan doen. En dan de regen..... ik hoorde laatste dat van de 30 dagen het 20 dagen regent. Dit weekend was ook guur weer voorspeld, maar hier in Groningen viel het eigelijk wel mee. Zaterdag hebben we zelfs de zon nog gezien. Vandaag was het vooral grouw en grijs. Hoe kom je nou de winter door en in ieder geval tot aan februari, want dan merk je ook weer dat de dagen langer worden en dan begin ik weer met de nieuwe peperkweek.

Eten 

Ik heb nog wat wintergroente in de bakken staan zoals palmkool, wat bietjes en snijbiet. Ook heb ik nog wat veldsla gezaaid en deze komt al op. Ondanks dat het vorige week onder het vriespunt is geweest, hebben mijn pepertjes het nog niet begeven. Voor de vorst heb ik nog flink wat geoogst, maar aan mijn Chile Huerto zitten nog pepers. Van de pepers kan ik nog volop eten, want ik heb ze in de vensterbank te drogen en daarnaast staat mijn trapkast vol met hete sauzen. Door de nachtvorst heeft mijn chayote plant het ook nog niet  begeven. Geen chayotes, maar toch de bladeren nog kunnen oogsten voor de boxboles .

Plannen maken

De winter is ook ideaal om plannen te maken. Ik heb hier nog niet over nagedacht. 2 weken geleden heb ik een aantal zaden weer in zakjes gedaan. Dit waren vooral zaden die ik in Guatemala had verzameld. Ik moet hier nog mee verder en zodra ik dan alle zaden weer op orde heb ga ik kijken welke planten ik volgend  seizoen wil kweken. Dan volgt het moeilijkste. Tenminste voor mij, omdat ik niet zoveel ruimte heb, moet ik keuzes gaan maken. Wat ik nu al bijna zeker weet, is dat ik weer verschillende soorten tomaten en pepers ga kweken. Voor de pepers zullen dit weer verschillende annuums zijn en enkele andere soorten zoals Bacatums en Chinense. 

Zaden verzamelen

Als ik dan weet wat ik wil gaan kweken, ga ik op zoek naar nieuwe zaden. Vorig jaar heb ik bijvoorbeeld via het blad Stadstuinieren een lage kruiperwt gekregen. Ook heb ik zaden gekocht bij Diana's Moestuin en verder nog met wat verschilende mensen geruild. Dit vind ik toch wel het leukste omdat je gemakkelijk aan allerlei verschillende soorten zaden komen. Ook dit jaar ga ik wat peperzaden ruilen. Dus als iemand nog peperzaden wil ruilen, dan hoor ik het wel. 

Peperoogst

Het wordt dan nu echt kouder, de eerste nachtvorst gaat er nu echt aan komen. Ik heb nog een aantal pepers buitenstaan. Daarvan gaat er nog één de woonkamer in en de andere zullen buiten blijven staan tot ze de kou niet meer overleven. Ze zien er niet meer heel mooi uit, maar toch geven ze nog wel pepers. Ik was nog verbaasd dat ik nog zoveel pepers er af kon halen. Een aantal waren al langzaam aan het kleuren en andere zijn nog wat groen, maar dat is niet erg, want zo zijn ze ook lekker. Vandaag dus mijn 'laatste' peperoogst. Niet helemaal de laatste aangezien er binnen ook nog een aantal staan.

Overwinteraars
Een paar weken geleden had ik de planten die vorig jaar ook binnen in de woonkamer stonden al weer naar binnengehaald. De meesten zaten echt nog helemaal vol met pepers. Eenmaal binnen begon de ellende, want de luizenplaag begon ook weer. Het is echt ongelofelijk hoe snel deze beestjes zich uitbreiden. Ik had nu ook echt de pech dat er 2 soorten op zitten. De groene vond ik al verschrikkelijke, maar nu ook van de roodbruine. Deze zijn nog viezer.... Vandaag hebben ze dan ook een koude douche buiten gehad. Hopelijk heeft dit geholpen. Van de Santans Kiss heb ik nog 45 pepers afgehaald en van de Naga Jolokia Purple zelfs 125 !!.  Het waren net kleine kerstboompjes met rode versiering. Omdat ze ook zo mooi waren heb ik ze ook vrij lang aan de plant laten staan. Een aantal pepers begon al in te drogen.  

Chile Loco
De chile loco ( 7 caldos) is een Capsicum Pubenscens en kan wat beter tegen de kou. Nu er nachtvorst is voorspeld, heb ik hem toch naar binnen gehaald. Hij zit nog vol met paarse bloemen en ik heb voor het eerst 4 pepers kunnen oogsten. Ik ben helemaal trots want deze plant heeft een leeftijd van zo'n 2,5 jaar. Ik hoop dat hij niet te veel last heeft van de overgang naar de warme woonkamer. Het is ook een prachtige plant om te zien. Hij groeit struikvormig en heeft zachte harige bladeren

Laatste oogst
Het was dus de laatste oogst van de planten die nog buiten staan. Ik had nog een aantal in potten staan: Peperoncini, Aribibi Gusano en Diente del Perro. Deze hadden al eerder pepers gegeven en daarvan heb ik nu de groene ook geplukt. In mijn stapeltoren stonden vooral  Baccatums. Deze hadden het hele jaar al een achterstand en gaven nu eindelijk pepers. Helaas hebben ze niet meer kunnen afrijpen aan de plant. Ik heb nog verschillende Aji's geoogst. In de volle grond stonden nog wat Guaque's, Jalapeno's en Cobanero's. Ik ga nog even kijken of ik de Cobanero nog kan overwinteren. Dit is niet zo'n grote plant en hij zit nu nog vol pepers. Een kleine maar erg scherpe peper uit Guatemala. Die daar vooral in de poedervorm wordt geëxporteerd. 

Pompoenen

Pompoenen horen echt in de moestuin thuis. Ze nemen vrij veel plaats in en daarom heb ik er helaas geen plaats meer voor in mijn kleine stadstuin. Eerder toen ik nog minder vaste planten had, heb ik van die grote halloween pompoenen gekweekt.  Het werden echte hele grote en daarvan kon ik mooie lantaarns maken. Een arbeidsintensief werkje met een groot resultaat. Bij mijn ouders op hun moestuin heb ik dit jaar weer pompoenen gekweekt. Helaas was er dit jaar maar 1 pompoen. Met pompoenen kun je echt vanalles doen. Naast de pompoen zelf kun je in de zomer ook de bloem eten. Heerlijk vullen met kruiden en kaas en daarna in een beslag wikkelen en frituren. Ook de pitten zijn bij mij favoriet. Ik gebruik ze gepeld voor verschillende recepten en daarnaast rooster ik ze met kruiden. Ik kwam laatst een heerlijk pompoenrecept tegen en dat wil ik deze keer met jullie delen

Bewaren

Wat ik zo fantastisch aan pompoen vind, is dat je hem zo goed kunt bewaren. Als je hem op het juiste moment hebt geoogst, als het steeltje verhout is, dan is de pompoen lang houdbaar. Vaak zijn de pompoenen zo groot dat je niet in een keer de pompoen kunt gebruiken. Je kunt hem een paar dagen in de koelkast bewaren, maar dat is een uitdaging als hij zo groot is. Je kunt hem in stukjes snijden en dan licht blanceren en dan invriezen. Altijd handig voor een pompoensoep of een heerlijk taart. Een pompoenpie is hier bij ons ook favoriet. Lees ook mijn eerder recepten met pompoen zoals gnocchi en pompoenbrood

Recept

• 200 gram gekookte pompoenpuree
• 2 el olie
• mespuntje zout
• mespunt kaneelpoeder
• mespunt gemberpoeder
• mespunt kardemompoeder
• 50 gram suiker
• 125 gram zelfrijzend bakmeel
• halve tl baking soda
• 2 eieren
• 125 ml melk
• 3 el geraspte kokos (optioneel)

Als je de pompoen gekookt hebt, pureer deze dan en voeg de olie toe. Het koken doe je in een klein laagje water en duurt ongeveer 10 min afhankelijk hoe groot je de blokjes snijdt. 

Mix alle droge ingredienten en voeg daar de natte ingredienten aan toe inclusief de pompoenpuree. Doe dit bijvoorbeeld in een blender. 

Je mix is nu klaar. Verwarm het wafelijzer en bak de wafels in ongeveer 5 min goudbruin. 

De wafels kun je garneren met wat poedersuiker en geroosterde pompoenpitten of noten. Ze zijn ook heerlijk met wat honing en/of bolletje ijs.

Eet smakelijk!

Herfstklussen

Vorig weekend was het nog heerlijk weer. En ook afgelopen week mogen we niet klagen. Hier in het noorden was het dan wel bewolkt of mistig, maar zodra die optrok was het heerlijk weer. Dit weekend is het dan toch weer herfst. Ieder jaargetijde heeft toch weer wat moois. Nu kleuren de bomen prachtig. Daarnaast is de herfst toch ook nog wel een moestuin jaargetijde. Je kunt nog van alles oogsten en zelf ook ook nog zaaien of planten. Bij het weer van vorige week, kon ik nog mooi een paar klussen doen. Deze week gaat de blog dan ook over de herfstklussen.

Opruimen
De herfst is echt een maand om op te ruimen in de tuin. Dat opruimen moet overigens niet al te grondig gebeuren. Je kunt met allerlei groenafval mooi de tuin bedekken. Ik had in de zomer nog wat radijs gezaaid. Dit is helaas niets geworden en nu heb ik het er uitgehaald. Zo krijg de grond rust, maar al het groen ligt nu boven op de aarde. Dit heeft meerdere voordelen: een natuurlijk afdekmiddel zodat er er geen onkruid meer groeit. Het afval dient ook als compost. Ik gooi er vaak wat compost overeen wat ik in het voorjaar door de aarde woel. Het laatste voordeel is toch wel dat de buurkatten geen kans krijgen om mijn moestuin te bemesten. Want kattenstront is dus geen mest die goed voor je tuin is.
Gooi trouwens geen tomaten planten of andere planten verwant aan de tomaat (Solanum) op de tuin. De kans is groot dat ze de schimmelziekte hebben en dit gaat in je grond zitten. Gooi deze plant ook nooit bij je compostbak. 

Oosten
Ik ben nog volop aan het oogsten. Er staan nog een groot gedeelte van mijn pepers in potten in de tuin. En ja, ik heb voor het eerst in 3 jaar een Chile Loco ( Pubenscens) geoogst. Dit is ook de enige peper die goed bestand is tegen wat meer kou. De framboos geeft nu ook weer een paar frambozen. Het is gekke is dat bij mij in de herfst de Oostindische kers het fantastisch doet. Beter dan in de zomer. Hij is volop in bloei en groeit weelderig. En geloof het of niet, ik ben nog steeds tomaten aan het oosten.  

Poten
Het is ook tijd om bollen te poten. Ik heb in de voortuin wat tulpen en narcissen. Ik ben te lui om ze ieder jaar er uit te halen, waardoor ze toch wat minder worden. Wat je nu ook moet planten is knoflook. Uit een teentje wat je in de grond stopt komt als het goed is een bol. Ik heb ergens gelezen dat je de 10-10-10-10 regel moet volgen. 10 oktober, 10 cm diep en 10 cm uit elkaar.  Plaats het teentje met het kontje naar beneden. Knoflook vraagt niet zoveel van de aarde, dus er is altijd wel een plaatsje te vinden.

Snoeien
In de herfst kun je ook een aantal planten snoeien. In de wintermaanden doe je de fruitbomen. Ik heb zelf nu de kruiden alvast wat bij gesnoeid. Ik wil ook een paar pepers overwinteren en dan is het ook beter om ze te snoeien. 3 planten heb ik rigoureus gesnoeid omdat ik er een bonsai peper ( bonchi) van ga maken. Dit is al eerder bij mij chiltepe peper gelukt, dus ik hoop ook dat dit ook bij de andere lukt.   

Zoeken
De herfst ik ook ideaal om alvast wat na te denken over de planten die je volgend jaar zou willen hebben. Je zou al wat zaden kunnen kopen, maar er worden ook heel veel zaden te ruil aangeboden over verschillende fora en in facebookgroepen.  

Superfood uit de tuin

Op dit moment zie je echt een trend dat iedereen superfood wil eten omdat dit zo gezond zou zijn. Superfoods zijn eigenlijk niets anders dan bepaalde voedingsstoffen die in hoge mate in het voedsel zitten. Quinoa wordt nu uit Zuid America gehaald met als gevolg dat de Incas zelf hun basisvoedsel niet meer kan betalen door de toenemend vraag en dus toenemende prijs. Veel superfoods kun je ook gewoon in de in tuin kweken. Deze keer over een aantal superfoods  die je gemakkelijk in je tuin kunt kweken. De superfoods in deze blog heb ik zelf in de tuin en zijn heel gemakkelijk en dus ook goedkoop om zelf te kweken. En zonder bestrijdingsmiddelen ook nog biologisch!

Boerenkool
Boerenkool is echt een superfood en heel populair in Amerika (Kale). Je zou bijna zeggen wat is nu meer Nederlands dan Boerenkool. Deze groente zit vol met vitamines. Super dus om de winter door te komen. Vorig jaar had ik een paarse variant in mijn tuin staan. Dit jaar geen boerenkool voor mij, maar een andere koolsoort die ook vol vitamines zit: Palmkool. In de zomer heeft hij de rupsenplaag nog maar net overleefd. Gelukkig zitten er nu weer bladeren aan en heb ik de hele winter hopelijk verse bladeren. De bladeren kun je ook in een groene smoothie stoppen of gewoon 'normaal' bereiden in de wok of in een stamppot.

Pompoen
Eigenlijk alle groente die een felle kleur hebben zitten vol vitamines en mineralen. De pompoen zit vol ijzer. Ik heb dit jaar weer een Guatemalteekse variant gekweekt. Dit jaar was het bij mij niet zo'n pompoenjaar, terwijl ik bij andere zag dat het fantastisch ging. De plant stond bij mijn ouders. Daar waar hij vorig jaar zo'n 8 pompoenen  voort bracht was er dit jaar slechts 1. Hij zal wel extra lekker zijn. Het voordeel van een pompoen is dat je er ook heel goed mee kan bakken (zoet) en koken. Naast het vruchtvlees zijn pompoenpitten ook erg voedzaam. Ik bewaar ze altijd. Je kunt ze ook lekker roosteren met allerlei specerijen en kruiden.

Bosbes
Bosbessen zijn ook echt superfoods, vol met oxidanten. Ook weer zo vrucht die een felle kleur heeft. In de smoothies krijg ook zo mooie paarse kleur. Ik heb nu 2 struiken in mijn tuin staan. Bosbessen hebben een wat zure grond nodig en het is ook beter om meerdere planten te hebben in verband met de bevruchting. Wat ik nu ook zo mooi vind aan de bosbessen is dat de bladeren heel mooi rood kleuren in de herfst. Helaas heb ik niet zoveel ruimte in mijn tuin, anders had ik nog veel meer planten gehad, want het is toch wel mijn favoriete fruitsoort!

Amaranth
Al veel vaker heb ik geschreven over amaranth. Ik ben dan ook echt fan van deze plant. Dit is een pseudograan net zoals de quinoa. De plant is niet alleen ontzettend mooi, maar ook voedzaam. De bladeren gebruik in soepen en wordt in Guatemala ook veel gebruikt om kinderen aan te sterken die ondervoeding hebben. De zaden kun je hier ook kopen. Ik gebruik zo voor muesli repen en voor de smoothies. Omdat de ze zaden erg klein zijn, hebben ze bijna geen smaak. De zaden kun je net als mais roosteren zodat er popcorn ontstaat. De zaden krijgen dan een heerlijke bite en zijn dan superlekker. Dit doe je gewoon in een in een droge koekenpan op midden hoog vuur. Pas op dat de zaden niet verbranden. In Guatemala en sommige Mexicaanse staten worden er ook heerlijke snoeprepen( Alegrias) van gemaakt met honing en palmsuiker. Wil je dit ook een keer proberen bekijk dan het recept. Ik doe dit zelf zonder cacao.

September oogst

We zijn vandaag al weer een maand in de meteorologische herfst. Gelukkig hebben we vorige week nog een paar mooie dagen gehad, want een echte nazomer hebben we niet gehad. Erg jammer, want dat is toch altijd nog even genieten. Heerlijk aan het eind van de middag nog even in de tuin zitten. Helaas dit jaar niet, maar ondanks de regen en het slechte weer ben ik nog steeds aan het oogsten in mijn stadstuin. Ik ben echt verbaasd over sommige planten. En ook staan mijn tuin nog vol bloeiende planten en heel veel spinnen met enorme webben.  Er is dus nog genoeg nectar te vinden voor de bijen vlinder. Een aantal zonnebloemen staan nog in bloei en ook het groot kaasjes kruid gaat maar door. Deze keer een update van hoe mijn tuin er nu bijstaat.

Pepers 
De pepers beginnen nu pas op gang te komen. Met name de hete soorten zoals de Chinense. Dit jaar zijn het niet geweldig grote planten, maar geven toch een aantal mooie pepers die ik verwerk in onder andere mijn hete sauzen. Er zijn ook nog een aantal pepers die volop in bloei staan. Met name mijn Chile Loco zit nog vol mooie paarse bloemen. Ik vind het echt een prachtige peperplant met harige bladeren en ook best wel trots dat hij na 3 jaar eindelijk vruchten geeft. Ik ben eigenlijk te voorzichtig geweest en hem altijd binnen gehouden en juist deze plant kan wel wat meer kou hebben. Deze blijft voorlopig dan ook nog buiten staan. 

 

Tomaten
Het is echt ongelofelijk, maar ik heb nog steeds tomaten in de buitenlucht staan. Ze staan onder een afdak en hebben hebben geen enkel teken van de tomatenschimmel. Het duurt wel tot ze kleuren, maar dat doen ze nog steeds. Zodra ze wat meer kleur hebben komen ze in de vensterbank om nog wat verder de kleuren. Ze zijn iets minder zoet, dan in de zomer. Dit komt om dat er minder zonlicht is. Volgend jaar krijgen ze dus zeker weer een afdak. Van alle soorten hebben ik inmiddels zaad gefermenteerd en liggen de zaden nu te drogen. Wil je wat van mijn soorten bekijken, lees dan mijn vorige blog hierover.  

Fruit
Dit jaar vanwege de nachtvorst in het voorjaar, heb ik minder appels, maar oh zo lekker. Dat vonden de pissebedden ook, want die waren inmiddels aan een paar begonnen met eten. Weet iemand wat je hier aan kan doen? Het waren toch nog zo'n 10 appels waarbij sommigen rond de 400-500 gram wogen. 
Bij thuiskomst na de vakantie bleek de framboos redelijk opgegeten door de rupsen, maar nu komen er toch weer frambozen aan. Hopelijk nog heel veel. Ik kan me herinneren dat ik vorig jaar tot november heb kunnen eten. Naast frambozen hangen er ook weer een paar aardbeien aan de plant. Wat een weelde!

Groente
Ook in de moestuinbakken heb ik nog volop kunnen oogsten. De komkommerplant zag er niet meer zo mooi uit, maar er hing nog wel een heerlijke komkommer aan. De laatste maar die is wel extra lekker. 
Ik kweek nu voor het vierde jaar snijbiet en dit is toch wel een aanrader. Bijna het hele jaar heb ik prachtige bladeren kunnen oogsten en nu dan ook weer. Ik gebruik het in soepen, in een omelet en van de week een heerlijke curry gemaakt met kikkererwten. 
Ook de bietjes waren oogstklaar. Deze heb ik niet zelf gezaaid omdat het dit niet lukte of omdat ze werden opgegeten door slakken. Ik heb een aantal plantjes gekocht en die deden het prima. Heerlijke zoete aardse smaak. Er staan nu nog een portie om later te worden gegeten. Iets wat ik ook bijna ieder jaar in deze periode maak is Pesto van de bladeren van de oostindische kers. Echt heerlijk met noten, eigen knoflook, kaas en olie.

Zaaien/planten
Je kunt nu nog steeds wat zaaien zoals radijs en ook sla soorten. Ik ga nu nog veldsla zaaien, want dat groeit prima in de winter. Ook is het nu weer tijd op de knoflook de planten. Knoflook heeft minimaal 2 maanden kou nodig om een goede bol te vormen. . Wat zaaien jullie nog in deze periode?