zondag 25 februari 2018

Eerste tekenen van de lente?

Het is hier vandaag een ijsdag. De temperatuur hebben we niet boven 0 graden gezien. Er staat een prachtig zonnetje. Echt heerlijk winterweer. De echte kou moet nog komen deze week. Na deze kou komt dan hopelijk echt het voorjaar. Nog een week kou en daarna lijkt het dat het overdag weer rond de 7 a 8 graden wordt hier in Groningen en 'snachts niet meer onder het vriespunt. Je kunt ook echt merken dat het voorjaar er aankomt want het aantal uur zonlicht neemt  enorm toe. Begin januari kwamen we aan hooguit 8 uur zonlicht en toe waren de  dagen ook nog grijs. Begin maart hebben we al weer bijna 11 uur zonlicht. Als je dus pepers wilt zaaien zonder lampen zou je nu kunnen beginnen. Ook de tomatenzaai laat niet lang meer op zich wachten. Omdat de grond buiten bevroren is kun je nu niets zaaien, maar al weer wat binnen voorzaaien voor straks. Bijvoorbeeld peultjes en sla. Volgende week ga ik hiermee aan de slag. Nu met de kou lekker de moestuinplanner invullen.

Moestuinplanner
Ik was al een tijdje op zoek naar een goede moestuinplanner. Ik had zelf een schriftje waar ik vanalles in schreef. Nu heb ik er een gevonden die ik tot nu toe ideaal vind. Het boek bestaat uit verschillende delen: temperatuur en regen in verschillende regio's over het jaar, informatie over verschillende planten met ruimte voor eigen notities. Hier kun je je eigen soorten schrijven. Het heeft een zaaikalender en ruimte voor het tekenen van het moestuinplan. En verder is het soort agenda waar je per dag je aantekening neer kunt zetten. Hier staan ook de maanstanden, minimum- en maximumtemperatuur en zonsop-  en zonsondergang. Om alles snel te vinden heb ik zelf mini post-it geplakt op de bladzijden. Per maand staat ook nog eens handig wat te zaaien, te planten of te doen deze maand. Alles super handig bij elkaar. En een handig naslagwerk voor volgende jaren.

Kruiden
Sommige planten dachten dat het al voorjaar was, omdat we voor deze koud een relatief warme periode hadden. Ik heb een rondje door mijn tuin gemaakt en zag dat er al weer een aantal planten bovenkwamen. In mijn kruidentuin komt de bieslook al weer boven. En ook achter in de tuin zag ik de eerste blaadjes van de daslook al weer. Jammer dat deze plant echt een voorjaarskruid is. Hij is gewoon heerlijk. Hier in Nederland is het een beschermde plant, maar in andere Europese landen in grote getallen te vinden. Een groot gedeelte van de munt is afgestorven, maar onder de grond is hij al weer wortels aan het vormen. Het is ook een echte woekeraar. Vorige week heb ik nog een paar blaadjes geknipt. Ze zijn wat steviger dan in de zomer, maar vol van smaak. Straks zal hij wel weer overal bovenkomen en uitbundig groeien.

Bloemen
Ook de eerste bloemen zijn al weer gespot. Niet alleen de echte winterbloeiers zoals de hazelaar, maar ook bij mij in de tuin. De eerste echte bloemen zijn van de kerstroos. Ik heb een mooie paarse staan. Ik hoorde laatst dat je de oude bladeren weg moet knippen, dan zie je ze nog veel beter. Ik zal het na de vorst maar eens proberen. Zie helaas op de foto ook al weer de eerste luis...
Ook de camelia zit al weer in knop en bij de sering zijn de knoppen ook zichtbaar. Hopelijk gaat de vorst niet al te veel stukmaken. Natuurlijk heb ik ook een aantal bollen in mijn tuin staan. De sneeuwklokjes bloeien al een tijdje en de tulpen  hebben zich ook al laten zien. Maar dat zal nog wel even duren voordat die gaan bloeien. Het zijn nu alleen de bladeren die boven komen. Met de kou zijn ze ook weer gestopt met groeien.


Eerst maar eens deze week de kou. Mijn vijg is ingepakt en verder staat er veel binnen. Hopelijk overleven alle planten de koud. Alhoewel, dan is ook weer ruimte voor nieuwe planten..... Hebben jullie ook alles beschermd tegen de kou?

zondag 18 februari 2018

En de winnaar is...

De Olympische spelen zijn volop aan gang met een hele boel winnaars. Maar ook bij mij in de kweekkas hebben we een winnaar. In mijn vorige blog heb je kunnen lezen welke pepers ik ben gaan zaaien. Nu een week later komen de eerste pepers al boven piepen. En de winnaar hierbij is de Jalapeño TAM. Deze begon al na een dag of 4 met ontkiemen. Het is ook vrij logisch dat een van de annuum soorten al boven kwam. Dit zijn gemakkelijke te kweken soorten. In deze blog wil ik de verschillende soorten pepers uitleggen. Pepers zijn van het geslacht Solanoceae waar ook de tomaten, aubergine en aardappels onder vallen. Het geslacht is Capsicum en daaronder vallen weer verschillende soorten met variëteiten. De variëteiten zijn de namen die we vaak gebruiken zoals Jalapeño, Habanero, Bhut Jolokia etc. In deze blog de verschillende gecultiveerde soorten. En dat zijn er 5 in totaal. Dan zijn er nog heel veel wilde soorten.

Capsicum Annuum
De naam van deze peper doet vermoeden dat dit een jaarlijkse plant is, maar niets in minder waar. Bij een goede temperatuur kun je ze gewoon door kweken of overwinteren. Alle soorten pepers zijn meerjarig, maar met ons klimaat is dat moeilijk. De oorsprong van deze pepersoort is waarschijnlijk de Chiltepe, de soort uit Guatemala die ik ook kweek.  Onder deze soort vallen de meest bekende pepers zoals Jalapeño, de Spaanse pepers en ook de paprika soorten. Ze worden opgesplitst in zoet (milde) en hete soorten. Deze soorten zijn het gemakkelijkst te kweken. Van deze soort kweek ik Jalapeños, Guaque, Kalosca, Peperoncini, Chiltepe, Black Scorpion Tongue, Chamborote, Cherry Chocolate, Chile de Arbol, Fresno, Gorria, Poblano en Pimiento de Padron.

Capsicum Chinense
Ook deze pepers heeft een verkeerde naam gekregen. Men dacht namelijk dat deze uit China komt, maar dat is niet waar.Een Nederlander schijnt hier mede verantwoordelijk voor te zijn. De Habanero's  zijn variëteiten van deze soort en komen oorspronkelijk uit Mexico.. Je vindt ook vele soorten in de de Cariben zoals de Madame Jeanette of de Trinidad Pepers. Deze pepersoort is meestal veel heter dan de Annuum soorten en je vindt ze in allerlei maten en kleuren. Van deze soort kweek ik de volgende variëteiten: Habanero White, Habanero Black en  Habanero Manzano red, Scotch Bonnet Yellow, Fatali Yellow, Ceiro Roxa en Bolivian Bump.

Capsicum Baccatum 
Baccatum betekent bessig. In Zuid-Amerika worden deze soorten ook vaak Aji genoemd. Het vermoeden is dat de oorsprong in Bolivia of Peru ligt. De meeste soorten worden gecultiveerd, maar er zijn ook nog een aantal wilde soorten. De meeste pepers hebben een lange vorm, maar er zijn ook uitzonderingen. Je kunt de bloemen herkennen aan de stippen. De planten zelf worden erg groot. De pepers groeien meestal eerst omhoog, maar als ze groter zijn gaan ze naar beneden hangen.  Deze soorten ontbreken natuurlijk ook niet aan mijn zaailijst. ik heb dit jaar de volgende soorten staan: Aji Ahuachapau, Aji Amarillo en Lemon drop.
Capasicum Frutescens
Frutescens betekent heester. Deze plant groeit weeldering en heeft pepers die recht omhoog staan. De meest bekende variëteit in deze soort is de Tabasco peper waar de Tabascosaus van gemaakt wordt. Er zijn niet zoveel variëteiten en vaak worden deze Bird Pepper genoemd. Dit jaar heb ik geen een van deze soort gezaaid. Andere jaren heb ik de Cabai Rawit en de Diente del Perro gezaaid en ook de Naga Jolokia Purple C1 is waarschijnlijk een Frutescens. Deze is voor het 2de jaar aan het overwinteren. Deze staat altijd in mijn woonkamer en alleen in de zomer gaat hij naar buiten. Ik had hem flink gesnoeid omdat er ook veel luizen op zaten en nu is hij weer mooi aan het uitlopen en heeft al weer bloemen.
Capsicum Pubescens
Pubescens betekent harig, dit omdat de bladeren en ook de jonge stelen harig zijn. Dit is de meest moeilijke plant om te kweken, maar ook gelijk de plant die het beste tegen de kou kan en dat maakt het weer makkelijk. De plant kan erg groot worden en is de enige pepersoort met zwarte zaden. De pepers zijn vaak rond van vorm. Het is ook de enige soort die je niet met andere soorten kunt kruizen en er zijn niet heel veel variëteiten van. De bekendste is de Rocoto of Manzano. Ik heb zelf de 7 Caldos Rojo en Amarillo  uit Guatemala al 3 jaar staan. Afgelopen jaar kon ik voor het eerst van de plant oogsten. Deze staat net als de Naga Jolokia Purple C1 in mijn woonkamer en in de zomer afgelopen jaar voor het eerst buiten. Dat heeft hem dus goed gedaan!
 
Herkennen
Hoe herken je nou de verschillende soorten. Als je niet weet wat voor soort het is, kun je de volgende stappen doorlopen om tot de soort te komen: 
1. zwarte zaden, paarse bloemen -->  C. Pubescens
    bruine zaden--> ga naar vraag 2
2. Bloemkroon met stippen --> C. Baccatum
    Bloemkroon zonder stippen ga naar vraag 3
3. Witte bloemkroon --> ga naar vraag 4
    Groenige bloemkroon --> ga naar vraag 5
4. De bloemen staan alleen en een niet paarse meeldraad --> C. Annuum
    2 of meer bloemen bij elkaar met paarse meeldraad --> C. Chinense
5. Bloemen staan alleen --> C. Frutescens
    2 of meer bloemen samen --> C Chinense

zondag 11 februari 2018

Ik ben los met de pepers

Het is zo ver: het zaaien van de Pepers is begonnen. Afgelopen week kwamen dan toch uiteindelijk de plugs. Ik moet zeggen dit is toch wel heel fijn. Voorheen had ik altijd zaaiaarde in bakjes. Deze plugs zijn gewoon makkelijk. Je plaatst ze in de zaaibakjes en dan alleen wat water erbij. Ik doe lauwwarm water, want dat is toch de temperatuur die de peperzaden willen hebben. Even wachten en de plugs zuigen zich mooi vol. Ook mijn kleine etiketten kwamen dit weekend binnen en de kweekkas had ik vorige week al ingericht dus alles klaar om te zaaien. Ik merk dat ik ieder jaar toch weer een soort van verbeterslag maak. Beetje bij beetje wordt het professioneler. Dit jaar dus plugs, lampen en specifieke pepervoeding: Chilifocus. Hopelijk resulteert dit ook in een goede oogst.

Zaaien
Het zaaien van pepers doe je in de winter. Dit omdat ze een lange tijd nodig hebben om uiteindelijk tot pepers te komen. Sommige soorten gaan wat sneller zoals de Annuums. Dit zijn de makkelijke en meest voorkomende soorten. De Chinense zoals de Habanero's en de Baccatuums zoals Aji's doen er langer over en ook het ontkiemen kan langer duren. Pepers houden van warme vochtige grond en je moet ze niet te diep zaaien. Ze ontkiemen het beste tussen de 24 en 30 graden. Dit kun je boven een verwarming ,in het raam in de zon doen of in een propagator. Het probleem van zaaien in de winter is vooral licht. Want eenmaal ontkiemd,hebben ze licht nodig en dan weer iets minder warmte. Het lukt wel in een vensterbank met veel licht, maar met lampen gaat gemakkelijker. Kiemgrond hoeft nog geen voedingstoffen te hebben, want een zaadje heeft genoeg energie om tot de eerste echte blaadjes te komen. Als er dus 4 blaadjes zijn, 2 kiem en 2 normale, kun je de plantjes verpotten in grotere potjes met potgrond met voeding. Dit is genoeg voor de eerste 6 weken.

Guatemala
Dit jaar heb ik ook weer soorten uit Guatemala meegenomen. De Chamborote is een soort die voor het eerst gaat en daarnaast heb ik 3 soorten waarvan ik de naam niet weet en ze voor het gemak maar genoemd naar de plaats waar ik ze vandaan heb of van diegene die ik ze heb gekregen. Het blijft gewoon lastig om de echte naam van de pepers te weten te komen. Voor zover ik kon zien zijn het Annuum, hoewel ik bij een soort nog twijfel. We gaan zien wat dit gaat brengen.

Jalapeños
Vorig jaar was mijn plan ook al verschillende Jalapeños, maar dat is niet helemaal goed gegaan. Het bakje met de zaailingen was gevallen en daardoor de namen en plantjes door elkaar. Ook bleven de planten wat achter in vergelijking met de andere, dus niet echt een goede oogst. Dit jaar heb ik de volgende jalapeno's gezaaid: Jalapeño, Jalapeño morado, Jalapeño Tam, Jalapeño Chichimeca, Jalapeño M en een Jalapeño uit Guatemala. Dit is waarschijnlijk ook een normale Jalapeño. De jalapeños wil ik gaan inmaken en om heerlijke poppers van maken met roomkaas en spek!


Aji's
Al eerder heb ik Aji's gezaaid met wisselden successen. Ik vond de Aji Ahuachapau echt een verrassende smaak hebben, dus dit jaar ook weer. Ook de Aji amarillo is een favoriete soort. Dit jaar wil ik daar een pasta van maken.  Nieuw dit jaar is ook de Lemon drop. Ik heb deze wel eerder gezaaid, maar die zijn toen niet opgekomen. Aji duren wat langer om uiteindelijk tot oogst te komen. De meeste Aji´s komen uit Zuid Amerika.

Hete soorten
Heel veel echt hete soorten ga ik niet zaaien. Ik heb nog een Bonchi van een Fatali Yellow.Twee jaar geleden had ik een Habanero Manzano Red die het erg goed deed en mooie pepers had. Dit jaar komt die er ook weer bij samen met Habanero Black en Habanero White. Ook de Bolivian Bumby en Cheira Roxa ga ik weer proberen. Veel verschillende kleuren dus met hopelijke heerlijke zoete habanerosmaak. 

Milde soorten
De Kalosca is eerder een paprika dan een peper. Een soort uit Hongarije waarvan ik heerlijke paprikapoeder heb gemaakt. Andere milde soorten uit  Spanje zijn de Pimienta de Padron en Gorria. Vergelijkbaar que hitte komt de Frenso ,uit Amerika dit jaar er ook bij. Deze drie heb ik ook al eerder gezaaid maar zonder succes. Ook al eerder gezaaid is de Poblano uit Mexico. In gedroogde vorm wordt hij Ancho Grande genoemd. Ideaal om te vullen of om te drogen. Ook de Guaque is dit jaar weer van de partij, deze ga ik ook drogen om te gebruiken in mijn recepten uit Guatemala.

Al met al heb ik 29 soorten gezaaid. De meeste steeds 2 zaadjes tegelijk in een plug, de zwakste knip ik dan weg. Van iedere soort heb ik ik steeds 2 plugs gebruikt. Mocht er een aantal niet opkomen heb ik nog genoeg of maak ik de keuze of ik ze opnieuw gaan zaaien. Ik ben benieuwd welke soorten jullie allemaal gezaaid hebben.  

zondag 4 februari 2018

Moestuinplan 2018

Afgelopen week was ik nog steeds ziek. Niet echt fijn, maar tussendoor kon ik wel mijn moestuinplan maken. De momenten dat het even lukte om te gaan zitten heb ik beetje bij beetje mijn plan gemaakt. Meestal doe ik dat ik een keer, maar dat lukte nu niet echt. Ook beetje bij beetje heb ik alle zaden in nieuwe papieren zakjes gedaan en het is nu mooi geordend in mijn zadenbak. Ditzelfde moet ik nog doen voor mijn peperzaden, maar ik heb nog geen geschikte doos gevonden en die van de overige zaden is niet meer verkrijgbaar. In mijn kleine tuin heb ik verschillende plaatsen voor mijn zaden. Achter in de tuin heb ik 2 moestuinbakken van 1,20 m bij 1,60 m. Achter tegen de schutting heb ik een stuk van ongeveer 1,50 bij 1 m voor tomaten. Tegen het schuurtje aan  heb nog zo'n 1m2 in een punt. Dat is alles in de volle grond en daarnaast gebruik ik flessentorens, schuttingsbakken en potten voor kruiden en een aantal tomaten. In de voortuin heb ik kruiden staan. De rozenstruiken doen het al een aantal jaar niet goed, dus die ga ik opofferen voor (eetbare)bloemen en groenten. Dit is ongeveer 1m3. Hier zal voornamelijk amaranth komen te staan.

Moestuinbakken
De moestuinbakken teken ik altijd uit. Ik heb van iedere groente een vierkantje gemaakte en zo puzzel ik de groenten uit. Ik heb aan één kant van de bak een schutting dus daar komen altijd de klimmers en de wat hogere planten. Eén bak heeft wat meer schaduw dan de andere bak, dus daar houd ik ook rekening mee. Naast dat ieder vierkantje een plantennaam heeft, heeft het ook een kleur van de plantenfamilie. Zo probeer ik zoveel mogelijk te variëren en niet dezelfde families naast elkaar. Er zijn ook planten die elkaar versterken en die zet ik dan ook altijd naast elkaar. Voorbeelden hiervan zijn wortel/ui, komkommer/dille en tomaat/basilicum. Het is dus een hele puzzel.

Pepers
Ik heb een eerste keuze gemaakt met welke pepers ik wil gaan zaaien. Meestal als ik aan het zaaien ben, komen er nog wel wat bij. Ik heb nog een aantal overwinteraars in huis staan en daarvan zijn er nu ook 2 dood gegaan dus ook weer plaats voor nieuwe. Ik hoop volgende week te gaan starten met zaaien. Het wachten is op mijn plugs. Helaas was er wat mis gegaan met de bestelling. Ik hoop dat ze deze week nog komen. Mijn kastje is alvast klaar. Dit is een plastic kastje van de Action omkleed met reddingsfolie. Mijn nieuwe groeilampen uit China plus 2 TL-buizen hangen er inmiddels in. Dus al helemaal klaar. Het begint nu toch echt wel te kriebelen, maar vanwege de griep ook nog geen puf voor.

Tomaten
Omdat ik inmiddels al heel wat tomaten zaden heb, moest ik ook een keuze maken, omdat ik er gewoon geen plaats voor heb. Ik ga een aantal nieuwe soorten kweken. Ook heb ik net nog nieuwe zaden gewonnen van een donkere tomaat die mijn groentehandelaar had. Helaas wist hij de naam niet. Misschien weet een van jullie de naam van de tomaat op de foto. Deze zijn nu aan het fermenteren zodat ze straks makkelijk ontkiemen. Tomaten ga ik eind maart/begin april voorzaaien. 
Als het weer straks wat beter wordt na de komende vorst wordt het tijd om de tuin klaar te maken en aan te vullen met compost.